Hamileyken Sigarayı Bırakmanızın Bebeğiniz İçin Önemi

 Sigaranın hamilelikteki etkileri nelerdir?Hamilelik sırasında sigara içtiğinizde bebeğinize giden ve büyümesi için gereksinim duyduğu kan, oksijen ve besin maddelerinde azalmaya neden olursunuz.

Sigara içmeniz durumunda bebeğinizin düşük doğum ağırlığı ile doğma riskini yaklaşık 2 kat arttırırsınız. 1998 yılında ABD'de hamilelikleri süresince sigara kullanan annelerden doğan bebeklerin \\%12'si düşük doğum ağrılığı ile dünyaya gelmiştir.

Yaşına göre düşük doğum ağrılıklı dünyaya gelen bebekler doğum sonrası bazı sağlık problemleri açısından yüksek risk taşırlar. Bunların en önemlileri serabral palsi (felç), zeka geriliği ve hatta ölüm riskidir.

Öte yandan sigara içilmesi erken doğum riskini de \\%30 oranında arttırır. Bununla birlikte gebeliğin 16. haftasında sigarayı bırakan bir anne adayının bebeğinin düşük doğum ağrılıklı olma riski hiç sigara kullanmayan bir anne adayı ile aynı düzeye iner. Yani sigarayı bırakmak için hiçbir zaman geç değildir.

Erken doğum riskinin yanı sıra sigara bazı doğumsal anomalilerin görülme riskini de arttırmaktadır. Yeni yapılan bir çalışmada hamileliğin ilk 3 ayı boyunca sigara içen kadınların bebeklerinde daha fazla yarık damağa rastlandığı bildirilmiştir.

Sigaranın hamilelikteki olumsuz etkileri bunlarla sınırlı değildir. Hamilelikte ortaya çıkabilen bazı problemler sigara içen kadınlarda daha fazla görülür. Örneğin sigara içen kadınların düşük yapma olasılığı içmeyenlere göre daha fazladır. Benzer şekilde plasenta previa ya da plasentanın erken ayrılması durumu da sigara kullanan kadınlarda 2 kat fazla karşılaşılan bir durumdur. Plasentanın erken ayrılması durumunda hem anne adayının hem de bebeğin hayatı ciddi oranda tehlikeye girer.

Sigaranın gebelikteki belki de en korkutucu etkisi ölüm doğum riskinde yarattığı artıştır. Hamilelikleri süresince sigara içen kadınların bebeklerinin herhangi bir dönemde anne karnında hayatını kaybetme şansı sigara içmeyenlere göre çok daha fazladır.

Doğum sonrası etkileri
Sigara ve tütün ürünlerinin olumsuz etkileri sadece hamilelik ile sınırlı değildir. Hamileliğiniz boyunca sigara içmiş, ve herhangi bir sorun yaşamadan bebeğinizi dünyaya getirmiş olmanız bundan sonra sorun yaşamayacağımızın garantisi değildir çünkü hamileliği süresince sigara içen kadınlardan doğan bebeklerde "ani bebek ölümü sendromu" görülme riski yaklaşık 2 kat artmaktadır. Ani bebek ölümü sendromu bulunabilen herhangi bir neden olmaksızın bebeğin hayatını kaybetmesidir.Doğum sonrası bebeğin bulunduğu ortamda sigara içilmesi de ani bebek ölümü sendromu riskini arttırmakla birlikte bebeğin sigara dumanına anne karnındayken maruz kalması daha büyük risk yaratmaktadır.

Ani ölüm dışında bu bebeklerde doğum sonrası astım gibi bazı kronik sağlık problemlerine de daha fazla rastlanmaktadır. Anneleri hamilelikleri süresince sigara içen çocukların okul performansları da yaşıtlarına göre daha düşük olmaktadır. Bu çocuklarda matematik başta olmak üzere öğrenme bozuklukları izlenmektedir.Yine benzer şekilde bu çocuklarda davranış bozuklukları ve anti sosyal davranışlara da daha sık rastlanmaktadır.

Sigaranın etkilerini özetleyecek olursak

•     Sigara düşük riskini arttırır
•     Sigara yarık damak gibi bazı doğumsal anomalilerin görülme riskini arttırır.
•     Sigara erken doğum riskini arttır
•     Sigara plasenta previa ve abrubtio plasenta riskini arttırır.
•     Sigara düşük doğum ağrılığı görülme oranlarını \\%30 arttırır
•     Sigara anne karnında bebek ölüm riskini arttırır.
•     Sigara çocukta ileri dönemlerde astım ve benzeri kronik hastalıkların görülme riskini arttırır
•     Sigara çocuğun ileri ki yaşamında öğrenme yeteneğinde azalmaya neden olur.
•     Sigara çocuğun hiper aktif olmasına neden olabilir.
•     Sigara çocukta davranış bozukluğu görülme riskini arttırır.
•     Sigara çocuğunuzun da ileride sigara bağımlısı olma riskini arttırır.

Yapılan çalışmalar günde içilen sigara sayısı ile risk arasında doğru bir ilişki olduğunu göstermektedir. Yani na kadar çok sigara içerseniz yukarıdaki problemlerle karşılaşma riskiniz o kadar artmaktadır. Ancak bir günde içtiğiniz sigara sayısını azaltmanız riski azaltmakla birlikte tamamen bırakmadığınız sürece sıfıra indirmez. Sigara kullanımının güvenli bir sayısı yoktur. Günde 3-5 tane sigaranın zararı olmaz demek mümkün değildir ancak doğal olarak karşı karşıya kalacağınız risk daha az olacaktır. İdeal olan hamile kalmadan önce sigaraya veda etmektir.

İşte hamileyken sigarayı bırakmanız için 10 neden

• Sigarayı bıraktığınızda bebeğiniz de bırakmış olacaktır
• Bebeğiniz doğduğunda yaklaşık 200 gram daha ağır olacaktır
• Bebeğinizin doğum sonrası hastanede kalış süresi daha kısalacaktır
• Hamileliğiniz daha rahat geçecektir.
• Hamileliğiniz daha sağlıklı geçecektir.
• Bebeğinizin karnınızda ya da doğumdan sonra ölme riski azalacaktır
• Doğum sonrası bebeğinizde astım ve alerji gibi hastalıkların görülme riski azalacaktır.
• Sütünüz daha sağlıklı olacaktır
• Hastalık riskiniz azalacağından çocuğunuzun büyümesini daha keyifli izleyebileceksiniz
• Sigaraya vereceğiniz parayı bebeğiniz için harcaya bileceksiniz.

*********************************************************************************

Sigara kullanımının gebelikte düşüklere sebep olabileceği gibi fetusun sağlığını ciddi olarak tehlikeye sokuyor. 

Gebelikte sigara kullanımının tansiyon yükselmesi ve diyabetten bile daha tehlikeli olduğu belirtilmektedir, "Çünkü onların tedavi şansı vardır, ama sigaranın tehlikelerinden bebeği korumanın bir yolu yoktur" dedi. "Aslında bebeğinize sigarayı bırakarak çok büyük bir hediye verebilirsiniz" , yapılan birçok çalışmada, sigara kullanımının gebelikte düşüklere sebep olabileceği ve fetusun sağlığını ciddi olarak tehlikeye sokacağını ifade etti.

Pasif içiciliğin de sigara içmekle eşit tehlikede olduğunun bilmelisiniz ve baba adayının evde aşırı sigara içmesinin de gebelik kaybına yol açabileceğini ifade ederek baba adayını da uyarmalısınız. 

"Gebelikte sigara kullanımının gebelik sırasında zararlı etkileri arasında bebeğin su kesesinin erken açılması, bebeğin eşinin; yani plasentanın yanlış yerleşmesi, erken ayrılması, dış gebelik, gebelikte gelişen hipertansiyon gibi hayatı tahdit eden birçok ciddi problem de bulunmaktadır.

Gebelikte sigara kullanımının doğumdan sonraki etkileri arasında, düşük doğum ağrılığı olan daha zayıf bebeklere 2 kat fazla rastlanır. Gebelikte sigara kullanımını sürdüren annelerin bebeklerinde, beşik ölümü ya da ani bebek ölümü sendromu daha yüksek oranda görülür. Yine araştırmalar sigara içen annelerin bebeklerinin daha huzursuz olduğunu göstermektedir."

"Gebelikte sigara kullanımı, bebeğin beynini de etkilemektedir" Sigara dumanının dört binden fazla kimyasal içerdiğini ve bunların içinde kurşun, siyanür ve 60 a yakın kanser yapıcı kimyasalın da bulunduğunu vurgulayarak,

 "Sigara içtiğinizde sizin kanınıza geçen bu kimyasallar, bebeğinizin dolaşımına da geçmektedir.

Nikotin ve karbonmonoksit, bebeğin oksijen almasını zorlaştırarak, bebeğin başına gelen tüm kötü şeylerden sorumlu tutulmaktadır"

"Sigara, ölü bebekler, erken doğumlar, kalp başta olmak üzere doğumsal yapısal anomalilerden de sorumlu tutulmaktadır. Gebelikte içilen her bir sigara, karnınızdaki bebeğe ve size artmış risk olarak geri dönmektedir.

Bu annelerin bebeklerinin, akciğerleri daha az gelişmiştir ve bu bebeklerde ileride astım ve akciğer problemleri gelişme olasılığı daha fazladır. Gebelikte sigara kullanımı, bebeğin beynini de etkilemektedir ve aslında bebeğe ömür boyu zararlar vermektedir.

Günde 3-5 tane sigaranın zararı olmaz demek mümkün değildir, ancak daha az sigara içtiğinizde doğal olarak karşı karşıya kalacağınız risk daha az olacaktır. İdeal olan, hamile kalmadan önce sigaraya veda etmektir." Bebeği bekleyen tehlikelerin bilinmesi halinde bile sigarayı bırakmanın kolay olmadığını, bu yüzden de profesyonel destek alınması gerektiğini söyleyebiliriz.

*******************************************************************************

Bu noktada anne-babaların çok daha dikkatli olması gerekiyor. Sadece kendilerine değil “canım” dedikleri çocuklarına da zarar veriyorlar. Sigara hamilelik döneminde başlayarak çocuklara ciddi zarar veriyor. İşte sigara ve zararları:

Hamilelik dönemindeki sigaranın etkileri

•    Erken doğum eylemine neden olur.

•    Sigara bebeğe giden kandaki oksijen ve besin maddelerinde azalmaya neden olarak, anne karnında

 bebeğin gelişiminin geri kalmasına neden olmasıdır.

•    Bebeğin anne rahminde ani ölümüne neden olabilir.

•    Tansiyon yükselmesi, idrarda protein çıkması, vücutta aşırı ödem, görme bulanıklığı ile giden gebelik zehirlenmesi tablosunu yaratabilir. Anne ve bebek hayatı için risk söz konusudur.

•    Doğum sonrası bebeğin solunum sıkıntısı olabilir. Prematüre dediğimiz erken doğan bebeklerde akciğerlerin gelişmemesi sonucu ölümcül olabilen solunum sıkıntısı sigara içilen gebeliklerde daha sık gözlenmektedir.

•     Loğusalık döneminde süt miktarının azalmasına neden olmaktadır.

•     Yine loğusalık döneminde sütün C vitamini seviyesinde ve besleyici etkisinin azalmasında rol oynamaktadır.

Doğum sonrası etkileri

•    Doğum sonrası sigara dumanına maruz kalan bebeklerde SIDS ( ani bebek ölümü sendromu ) görülebilme riski daha yüksektir.

•    Sigara dumanına maruz kalan çocuklarda kulak enfeksiyonları ve astım gelişme riski daha fazladır.

•    Küçük yaşta sigara dumanına maruz kalan çocukların, yaşamlarının ileri ki yıllarında kalp rahatsızlığı ve akciğer kanseri gibi ciddi hastalılara yakalanma riskleri daha çoktur.

•    Annesi veya babası sigara içen bebeklerde kolik görülme sıklığı daha yüksektir.

•    Sigara içilen ortamlarda büyüyen çocukların, solunum yolu enfeksiyonları ve alerjik kökenli rahatsızlıklar sebebiyle doktora gitme sıklıkları daha fazladır.

Bırakmanız için öneriler

1- KARAR VERİN:

Sigarayı bıraktıktan sonra karşılaşabileceğiniz sorunların sizi korkutmasına izin vermeyin. Sizin için geçerli olan sebepleri bulun ve bu kararı vermekte gecikmeyin.

2- BİR TARİH BELİRLEYİN:

Sigarayı yardımsız bırakmaya karar verdiyseniz, bunu yapmak için bir tarih belirleyin. Bu tarihi yakınlarınıza duyurun ve bu konuda size destek vermelerini isteyin.Sigarayı bırakmaya karar verdiğiniz tarih geldiğinde,kesinlikle yeni bir tarihe ertelemeyin.

3- DOĞRU BESLENME:

Sigarayı bırakan kişinin tat ve koku alma duyuları daha iyi çalışmaya başlar. Bu yüzden öğünlerde yenen miktar artış gösterebilir. Yediğiniz miktarı kontrol altında tutmaya özen gösterin.

4- YETERLİ UYKU VE EGZERSİZ:

Yeterince uyumaya ve dinlenmeye dikkat edin. Düzenli olarak ve kolayca uygulayabileceğiniz bir egzersiz programına başlayın. (Günlük veya gün aşırı yaklaşık bir saat yürüyüş)

5- KENDİNİZİ OYALAYIN:

Canınız aşırı derecede sigara içmek istediğinde, başka bir aktivite ile meşgul olun. Yudum yudum su için. Derin ve yavaş nefes alarak rahatlamaya çalışın. Kuru yemiş, şeker gibi gıdalara yönelerek sigaradan uzak durmaya çalışmayın.

6- HOBİLER EDİNİN:

Günlük hayatın getirdiği stresi azaltmak için hobi edinmek gibi yeni alternatifler yaratın. (Egzersiz, spor vb.) Sigarayı bırakan kişilerin ortak özelliği, sigara içmenin yerine keyif aldıkları başka bir aktivite koyabilmeleridir.

7- UZMANA DANIŞIN:

Eğer, sigarayı bırakmak için yardıma ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız, örneğin ‘nikotin yoksunluk belirtileri’ denilen gerginlik, konsantrasyon güçlüğü, asabiyet, çöküntü, huzursuzluk gibi sorunları yoğun yaşıyorsanız, yenilgiyi kabul etmeden mutlaka bize danışın.

8- ÇEVRENİZDEN YARDIM İSTEYİN:

Sigarayı bırakmaya çalışanların, eşi ya da yakın bir arkadaşının desteğini alması çok önemlidir.

Eğer eşiniz ya da yakın arkadaşınız da tiryaki ise ve sigarayı bırakmak istemiyorsa, en azından bir süre yanınızda sigara içmeyerek ve sizin ulaşabileceğiniz yerlerde sigara bulundurmayarak size destek olmalıdır.

9- AZALTARAK BIRAKMAYIN:

Sigarayı azaltarak bırakmaya çalışmak, süreci başarısızlıkla sonuçlandırır.

Sigarayı bıraktığınızda, “Bir nefesten bir şey olmaz” düşüncesinden uzaklaşın. Tek nefes sigara içmek bile sizi sigara tiryakiliğine geri götürür.

10- SİGARAYI ÇAĞRIŞTIRAN HER ŞEYİ ORTADAN KALDIRIN:

Evinizdeki ve iş yerinizdeki bütün sigaralardan kurtulun. Çakmak, kül tablası, kibrit gibi sigara ile ilgili tüm eşyaları çöpe atın. Unutmayın, artık bu eşyalar size hiç lazım olmayacak. Sigarayı bırakmak için geçerli olan sebepleri tekrar hatırlayın. Sigara içilen ortamlardan ve içen insanlardan uzak durun.

11- SİGARA İÇME İSTEĞİ YOĞUNLAŞTIĞINDA DİKKAT!

Aklınız sigaraya takıldığında, o anda yapmakta olduğunuz işi bırakıp ortamdan kısa süre uzaklaşın.Örneğin kısa bir yürüyüş yapın ya da yapmanız gereken başka bir işe yönelin. Bu yoğun isteğin kısa sürdüğünü ve araya başka bir aktivite koyduğunuzda, azaldığını göreceksiniz.