Mutfak Temizliğinde Ki Püf Noktalar
Cam bardaklarda ve porselen fincanlarda zamanla oluşan çay ya da kahve lekeleri için en kolay yöntem çamaşır suyuyla yapılan temizlik.
Bardakları ilk aldığımızda dayanıklıklarını artırmak için onları su üzerilerine çıkacak biçimde bir tencereye koyup, kaynatmak gerek. Bardakları bulaşık makinesinde yıkarken, ilk kural birbirlerine değmemelerinin sağlanması... Çünkü özellikle ince cam bardaklarda bu, bardak kenarlarında kırıklara yol açıyor. Şekerli, sıcak bir sıvı içilmiş bardaklar makineye konmadan önce mutlaka iyice çalkalanmalı. Çünkü şeker bardağın dibine yapışıp kalabiliyor. Keza desenli, yaldızlı ya da plastik bardakları makineye atmamakta yarar var. Kristal ayarı olmayan makineye de kristaller atılmamalı. Toz deterjanın daha çok çizdiği düşülürse, jel bulaşık deterjanları önerilebilir.
Cam bardaklarda ve porselen fincanlarda zamanla oluşan çay ya da kahve lekeleri için en kolay yöntem çamaşır suyuyla yapılan temizlik. Ancak cam bardaklar çamaşır suyuna batırılıp, bulaşık makinesine konulursa, deterjan ve çamaşır suyunun birbiriyle etkileşimi, bardağın dokusunu bozabiliyor. Özellikle kışın soğuk mutfaklarda bardak, elde yıkamak için doğrudan kaynar suya konursa çatlama olur. Bunu önlemenin en pratik yolu, bardağı kenarından tutarak suya yavaş yavaş sokmaktır. Bu arada parlaklığını yitiren bardaklar, incir yaprağıyla silinirse yararı olur.
İyi durulanmamış bir bira bardağındaki biranın iyi köpürmeyeceğini, bira bardaklarının sodalı suyla yıkanmasının daha uygun olduğunu belirtmek gerekir.
Elde bulaşık yıkayacaksınız ve bulaşık deterjanınız bitmiş... Sabun var, ama sabun kokusu durularsanız da az-çok belli olur. O zaman bulaşık suyuna iki yemek kaşığı sirke koyun. İyi bir sonuç alacaksınız. Sirke yağ çözücü özelliği ile sadece mutfak temizliğinde değil, pek çok eşya ya da sebze temizliğinde çok değerli bir elemandır.
Kristal temizliğinde de üç ölçek suya katılan bir ölçek sirke, çok güzel sonuç almamızı sağlar. Porselen ve kristal kaplardaki lekeler için de karbonata batırılmış ıslak bir bezle temizlik sağlanır.
Çamaşır suyu, mikrop kırıcı özelliği ile mutfaklarda önemli bir temizleyicidir.
Önce dış temizlikle başlayalım… Mutfak fayanslarını sabunlu suyla sık sık silmek yeterli. Ancak zamanla matlık oluşuyor. O zaman 10-15 günde bir içine az miktarda sirke katılmış kaynar suyla silinirse, fayanslar eski parlaklığına kavuşur.
Lavabo seramik fayans ise içine beyaz kağıt havlu döşeyip, çamaşır suyu dökmeli ve yarım saat kadar beklenmeli, sonra kağıt havlu içinden çıkarılarak, durulanmalı. Lavabo çelikse, üzerinde oluşan lekeler alkole batırılmış bir bezle silinerek çıkarılabilir. Maden sodası da çeliği parlatır. Emaye lavabolara için de en iyi temizlik yöntemi seramikte olduğu gibi, çamaşır suyudur.
Bu arada lavabonun tıkanmaması için 15 günde bir sodalı kaynar su dökmekte yarar var. Eğer ihmal edilmiş ve lavabo tıkanmışsa, bir bardak karbonat-tuz karışımını lavabonun deliğine döküp ardından bir tencere kaynar suyu akıtmak iyi sonuç verir.
Mutfağın yer temizliği diğer bölümlerin temizliğinde kullanılan maddelerle yapılabilir. Ancak mutfakta halı bulundurulmaması, bir hijyen kuralı olarak önemlidir.
Bıçaklardaki soğan, sarımsak kokusunu gidermenin en etkili yolu da, bıçağı tuzla ovup sonra yıkamaktır
Mutfakta çalışırken işi biter bitmez mutlaka yıkanması gereken gereçler var. Rende, limonluk, mutfak robotu parçaları, meyve presi gibi... Bunların üzerindeki sebze, meyve, hamur vs. gibi kalıntılar, kuruduğu zaman uğraştırır. Unuttuğunuzu düşünürsek eğer; Örneğin beyaz peynir kalıntıları en kolay, o rende de patates rendeleyerek çıkarılabilir. Ya da bir parça bayat ekmekle ovaladıktan sonra, önce sıcak sonra soğuk suyla yıkanır. Rende temizliğinde, diş fırçası kullanılabilir. Ama en kolayı bunlarla uğraşmaya gerek bırakmayacak bir yöntem. Rendeleme den önce, rendeyi yağlamak, böylece rendenin atık tutmasını önlemektir.
Bir de soğan, sarımsak kokusu var. ellerdeki kokuyu çıkarmanın en iyi yolu, Hindistan ceviziyle ovmaktır. Ama Türkiye'de bu çok kolay ya da ekonomik olarak bulunan bir madde değil. O zaman imdada çiğ patates yetişir. Ona arkadaş, limon ya da karbonatla ovmaktır. Bıçaklardaki soğan, sarımsak kokusunu gidermenin en etkili yolu da, bıçağı tuzla ovup sonra yıkamaktır (ağzımızdaki kokusunu da maydanoz ya da kahve çekirdeği çiğnemek geçirecektir).
Kırmızı lahana, kereviz, enginar, patates gibi sebzelerin ayıklanırken elleri boyamaması için de, önceden ellere sirke ya da zeytinyağı sürmek engelleyebilir.
Tahta kaşıkların temizliğine gelince... Öncelikle tahta kaşıkları bulaşık makinesinde yıkamak sakıncalıdır. Çünkü tahta doğal, gözenekli bir yapıya sahip olduğu için bulaşık deterjanını emer ve yemek yapımında kullanırken o maddenin yemekle temasına yol açar. En güzel temizliği sirkeyle yapılandır. Tahta kaşıkların çabuk kararmaması ve yemeğin kokusunun sinmemesi için tencereye sokmadan önce iyice ıslatılması gerekir. Tahta kaşık yeni alındığında, zeytinyağıyla silinip ve bu işleme 2 gün devam edildikten sonra yıkanırsa, kaşığın dayanıklılığını artırmış oluruz. Kararan tahta kaşıkların rengini açmanın en kolay yolu onları bir süre oksijenli suda bekletmektir.
Şişe ya da kavanozlardaki etiketleri çıkarmak da bazen sorun olabilir. Etiketin üzerine biraz aseton sürmek, etiketin kolay çıkmasını sağlayacaktır.
Bir ihmal oldu ve tenceredeki yemek, dibine tuttu. Eğer kokusu yemeğe sinmediyse, hemen yemek üst tarafından kaşıkla alınarak, başka bir tencereye aktarılır. Ancak artık kurtarılamaz durumdaysa, içi olabildiğince akıtıldıktan sonra yanık mesafeye dek su koyup, içine 2 kaşık bulaşık makinesi deterjanı atarak kaynatmak, yanığın bir kabuk gibi çıkmasını sağlar. Eğer teflon tencerede iz kalmışsa, içine bir bardak su, 2 yemek kaşığı karbonat ve yarım su bardağı sirke koyup, kaynatmak yeterlidir.
Kızartma tencere sindeki yoğun yağ kalıntılarını temizlemek için bol tuzla ovmak, sonra yıkamak gerekir. Yağ şişelerinin temizliği içinse şişe önce sodalı suyla çalkalanır. Ardından sıcak deterjanlı suyla yıkanır ve son olarak kahve telvesiyle çalkalanarak yağ kokusu iyice giderilir.
Sürahilerin dibinde su tortusunun bıraktığı sarımtırak lekeleri gidermenin yolu, iki su bardağı suya, 2 yemek kaşığı tuz ve bir kahve fincanı sirke koyarak, bu karışımla sürahiyi çalkalamaktır. Şişeler de bu yolla temizlenir. Çok kirli su şişelerinin içine kum koyarak çalkalamak da iyi bir temizlik yöntemidir.
